Strona główna

Niespodzianka

Teksty

Niespodzianka
Karol Hubert Rostworowski


Streszczenie.

Akt I - W Szywałowej Izbie
Rodzina Szywałów żyje w strasznej nędzy odkąd najstarszy syn Antek, który wyemigrował do Ameryki przestał przysyłać pieniądze. Młodszy syn Franek, dzięki pomocy brata mógł dotychczas studiować - teraz będzie musiał przerwać naukę. Rodzina cierpi biedę i głód, tymbardziej, że ojciec przepija resztę grosza w karczmie. Wśród kłótni i narzekań ojciec i matka decydują się sprzedać ostatnią krowę, żeby Franek mógł się uczyć. Franek nie chce przyjąć tej ofiary, mówi, że reszta majątku należy się najmłodszej siostrze Zośce. Rodzice obstają przy swojej decyzji.

Akt II - W Szywałowej Izbie
Szywałowie po powrocie z targu, gdzie sprzedali krowę zastają w izbie nieznajomego, śpiącego przy stole. Zośka opowiada, że przyszedł, rozglądał się po izbie, wypytywa o wszystko, był zmęczony, podpity i zasnął. Musi być bogaty bo dał jej pięć dolarów. Matka spostrzega pieniądze leżące na ziemi i wkładając je śpiącemu do kieszeni, znajuduje ich tam jeszcze więcej. Walizka podróżnego jest też pełna dolarów. W udręczonych biedą głowach Szywałów powstaje myśl zdobycia pieniędzy nieznajomego za wszelką cenę, za cenę zabójstwa. Stary Szywała idzie do karczmarza Abramka po worki, Szywałowa z siekierą w ręku czai się nad śpiącym.

Akt III - W karczmie u Abramka
W karczmie u Żyda Abramka parobczacy przy piwie żartują i kpią z biedy rodziny Szywałów. Abramek przerywa tę zabawę oświadczając, że Antek Szywałów wrócił dzisiaj z Ameryki bardzo bogaty i był u niego w karczmie. Parobczacy są zaskoczeni. Wchodzi ojciec po worki. Abramek nadskakuje mu, stawia wódkę. Ojciec nie rozumie zachowania Abramka i parobczaków. Kiedy wreszcie orientuje się ze słów Abramka, że nieznajomym gościem w domu jest jego syn Antek, z okrzykiem grozy i rozpaczy wybiega z karczmy. Obecni myślą, że oszalał ze szczęścia.

Akt IV - W Szywałowej Izbie
Szywałowa myje izbę. Zmywa krew zabitego z ławy i podłogi. Wpada ojciec bełkocząc słowa strasznej prawdy. Nie odrazu dociera to do głowy nieszczęsnej matki. Kiedy pojmuje co zrobiła, ogarnia ją szaleństwo.

opracował Adam Mularczyk