Streszczenie.
Akt I - W Szywałowej Izbie
Rodzina Szywałów żyje w strasznej nędzy odkąd
najstarszy syn Antek, który wyemigrował do Ameryki przestał przysyłać pieniądze.
Młodszy syn Franek, dzięki pomocy brata mógł dotychczas studiować - teraz
będzie musiał przerwać naukę. Rodzina cierpi biedę i głód, tymbardziej,
że ojciec przepija resztę grosza w karczmie. Wśród kłótni i narzekań ojciec
i matka decydują się sprzedać ostatnią krowę, żeby Franek mógł się uczyć.
Franek nie chce przyjąć tej ofiary, mówi, że reszta majątku należy się
najmłodszej siostrze Zośce. Rodzice obstają przy swojej decyzji.
Akt II - W Szywałowej Izbie
Szywałowie po powrocie z targu, gdzie sprzedali
krowę zastają w izbie nieznajomego, śpiącego przy stole. Zośka opowiada,
że przyszedł, rozglądał się po izbie, wypytywa o wszystko, był zmęczony,
podpity i zasnął. Musi być bogaty bo dał jej pięć dolarów. Matka spostrzega
pieniądze leżące na ziemi i wkładając je śpiącemu do kieszeni, znajuduje
ich tam jeszcze więcej. Walizka podróżnego jest też pełna dolarów. W udręczonych
biedą głowach Szywałów powstaje myśl zdobycia pieniędzy nieznajomego za
wszelką cenę, za cenę zabójstwa. Stary Szywała idzie do karczmarza Abramka
po worki, Szywałowa z siekierą w ręku czai się nad śpiącym.
Akt III - W karczmie u Abramka
W karczmie u Żyda Abramka parobczacy przy piwie
żartują i kpią z biedy rodziny Szywałów. Abramek przerywa tę zabawę oświadczając,
że Antek Szywałów wrócił dzisiaj z Ameryki bardzo bogaty i był u niego
w karczmie. Parobczacy są zaskoczeni. Wchodzi ojciec po worki. Abramek
nadskakuje mu, stawia wódkę. Ojciec nie rozumie zachowania Abramka i parobczaków.
Kiedy wreszcie orientuje się ze słów Abramka, że nieznajomym gościem w
domu jest jego syn Antek, z okrzykiem grozy i rozpaczy wybiega z karczmy.
Obecni myślą, że oszalał ze szczęścia.
Akt IV - W Szywałowej Izbie
Szywałowa myje izbę. Zmywa krew zabitego z ławy
i podłogi. Wpada ojciec bełkocząc słowa strasznej prawdy. Nie odrazu dociera
to do głowy nieszczęsnej matki. Kiedy pojmuje co zrobiła, ogarnia ją szaleństwo.
opracował Adam Mularczyk |